Damağımda kalan tatları yazarken, dedemin avcılığından bahsedecektim ama bir de baktım ki; dedemin tüfeği, dedemin horozları, dedemin udu, dedemin rakısı, dedemin çakısı.. derken, dedem apayrı bir başlık oluvermiş. Meğer dedem, çocukluğuma damgasını vuran en önemli unsurlardan biriymiş ve ben bunu 32 yaşımda anlayıvermişim.
O zamanlar Kurban bayramından birkaç gün önce çocuklar oyalansın diye getirilip bahçeye bağlanırdı kesilecek hayvanlar. Ben hep ikişer koyun olduğunu hatırlarım. Elimden avuç avuç tuz yalatmak hoşuma giderdi. Her seferinde “o koyunlardan biri senin” denirdi, ben de her yaz geldiğimde sevip besleyeceğimi hayal ettiğim bir evcil hayvanım oldu zanneder, sevinirdim. Kesilecekleri gün ben de üzülürdüm ama, kurbanları izlemeye içi el vermeyen teyzem gibi dama çıkmaz, biraz uzağa oturur, dikkatle izlerdim. En çok da, hayvan öldükten sonra ağaca asıp derisinden ayırmak için paçasından açtığı bir delikten üfleyerek şişmesini sağlayan dedemin kocaman koyunlarla tek başına nasıl baş ettiğine şaşırırdım.
Dedemin bazı eşyaları el üstünde tutulurdu. Bağ evindeki en değerli eşya sanırım dedemin tüfeği ve saçmaları, kurşunları, fişekliğinden oluşan müştemilatı idi. Anneannemin zaman zaman “tüfeğini ortadan al herif” diye bağırışı hala kulağımda çınlıyor. Tüfeği temizlemesi, saçmaları fişeklere özenle doldurması, aynı özenle kurşunları fişekliğe sıralaması tam bir merasimdi. O kocaman fişeklerin kuşa saplandığını sanır, sonra avlanan kuşta o kadar büyüklükte bir iz arar, bulamayınca kafam karışırdı.
Sabah erken saatte gittiği avdan elinde sığırcıklarla geri dönen dedemi bağın girişinde, kuyunun hemen yanında karşıladığımı hatırlıyorum. Beni görünce sert duruşlu yüzüne gevrek bir gülümseme yayılırdı. Kuşları temizler, üter, hemen oracıkta, cevizin altında yakıverdiği küçük bir mangalda benim için pişiriverirdi. Bu sığırcıkların lezzetini hala arar, bulamam.
Avcılığa heveslenen küçük dayım da bir gün yanlışlıkla, vurulmaması gereken, eti yenmeyen, renkli, güzel bir kuşu vurmuştu. Kuzenim Onur’la bahçeye bir mezar kazmıştık o kuş için. Başında dua edip bir de haç dikmiştik kuşun mezarına. Bir iki sene üst üste kuşu mezarı başında andığımızı hatırlıyorum.
Dedemin önüne gelen herkesi kovalayan dövüş horozları vardı. Parlak, koyu yeşil, koyu mavi tüylerinin güzelliğini hatırlıyorum. Horozu uzaklaştırırlardı ama ben yine de korkar, kümese yumurtaları almaya tek başıma gidemezdim. Horoz eğer görür de beni kovalamaya başlarsa, ya dedem ya anneannem ellerinde cerek ile horozun peşinden koşarlardı.
Cerek bu işe de yararmış meğer, ağaçtan meyve düşürmekten başka. Ağacın altına bir de genişçe örtü serilir, düşen meyveler burada toplanırdı. Bazen Onur’la, bir ağacın henüz tam olmamış meyvesini toplayıp eteğimize doldurur, ev ahalisine ikram ederdik. Dedem bizi azarlardı, ham meyveyi toplamışsınız diye, anneannem de dedemi azarlardı, çocuk onlar, nereden bilecekler diye.
Dedem, sinirli bir adamdı. Her şeye bağırır, herkesle kavga ederdi. Öyle ki, iyi kesmeyen bıçakla, açılmayan bir kapakla, önüne çıkan bir taşla, veya bağcıkları açılan ayakkabısıyla bile, anneannemin deyişiyle; dör dör dövüşürdü.
En tatlı halleri ise çakırkeyif olduğu zamanlardı. Yüzündeki onlarca çizgi, kırışıklık, bir anda yok olur, tüm yüz hatları yumuşar, ağzındaki gülümseme gözlerinin içine yansırdı. Önündeki masaya içki bardağını, ki genelde rakı – nadiren votka olurdu, cebinden hayatı boyunca eksik etmediği büyük çakısını koyar, meze olarak da, bir parça portakal veya elma, ve yine bir parça sucuk veya pastırma alırdı. Ardından da beni yanına oturtur, ya udunu ya cümbüşünü eline alır, önce içli bir taksim geçip kendi kendine çalıp söylerdi. İyice keyfe geldiğinde mutlaka “tin tin tini mini hanım” şarkısını çalar, beni de oynatırdı.
“Tin tin tini mini hanım
Seni seviyor canım
Şeftali ağaçları
Kızın dolaşık saçları
Funda Teyzesi tarar
Saçına güller takar”
Bu çalıp söyleme ve bana da dinletme işinden bir süre sonra sıkılırdım ama yine de yanından ayrılmazdım dedemin. Neden sonra oturduğu sedire uzanırdı, anlardım ki fasıl sona erecek, dedem uyuyacak, o zaman kalkardım.
Evin bütün alışverişini dedem yapardı. Kiloyla değil, sepetle, sandıkla, çuvalla alınırdı bütün yiyecekler. Pastırma ve sucuğu anneannemle birlikte yaparlardı. Bir keresinde mutfakta karşılıklı geçip ellerinde kollarında ip yumağına benzeyen bir şeyle uğraştıklarını görmüştüm, meğer pişmaniye yapıyorlarmış, düşünebiliyor musunuz? Dedemin iç malzemesini kendi hazırladığı peynirli pideler vardı bir de.. Pazar sabahları anneannemin muhteşem katmeri ve gül reçeliyle birlikte yenirdi kocaman kahvaltı sofrasında. Ve daha neler neler..
Budala gibi hepsini bir hamlede yazmak istemiyorum ama o günler ve dedem hakkında bir şey unutmuş olmaktan korkuyorum. Ne de olsa şimdi yürümekte ve görmekte zorlanan dedeme okuyacağım bu yazdıklarımı ve, “dedeciğim, benim kahramanım sensin” diyeceğim..
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder